Podarte banknoty – co z nimi zrobić?
Obecne banknoty są o wiele bardziej wytrzymałe niż te, które były w obrocie jeszcze kilkanaście lat temu. Pieniądze, mimo że bardzo wartościowe i drogocenne to materiał z jakiego są wykonane – papier – jest bardzo, ale to bardzo delikatny, a przez co podatny na różne uszkodzenia. Jednak jakie banknoty to te uszkodzone?
- Odbarwione, na przykład z powodu wilgoci,
- Popisane,
- Zadrukowane,
- Umieszczono na nich jakiś znak, na przykład naklejkę,
- Są przedarte, ale można ustalić ich autentyczność.
Otrzymując resztę w sklepie, kinie czy też rozmieniając pieniądze, możemy spotkać się z uszkodzonym banknotem. Często nie zauważamy tego od razu, a potem kompletnie nie wiemy co z nim zrobić. Najszybszą metodą jest zakup czegoś, jednak może zdarzyć się tak, że ekspedientka nie będzie chciała go przyjąć. Co wtedy? Czy można wymienić banknot? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.
Kiedy możemy wymienić uszkodzony banknot?
To czy będziemy mogli wymienić banknot na nieuszkodzony o tym samym nominale decyduje jedno z dwóch poniższych kryteriów:
- Banknot nie może być rozerwany na więcej niż 9 kawałków, przy czym będziemy przy sobie posiadać wszystkie z nich. Banknot ten nie musi być sklejony taśmą, możemy przekazać go w częściach,
- Banknot jest przedarty, ale ponad 75% jest w jednym kawałku. Oznacza to, że banknot może mieć oderwany na przykład jeden róg.
Jeśli do wymiany przyniesiemy banknot, który uchował się od 45-75%, zostanie nam wydana połowa nominału banknotu uszkodzonego. Dla przykładu, jeśli przyniesiemy połowę banknotu
stuzłotowego, otrzymamy 50zł.
Czy można wymienić monetę?
Według rozporządzenia Prezesa NBP z 2013 roku, każdy obywatel ma prawo wymienić
dowolny, uszkodzony środek płatniczy, emitowany przez NBP. Oznacza to, że oprócz banknotów, bez problemu wymienimy również bilion.
Monetę możemy wymienić, gdy:
- Pękła,
- Jest mocno wytarta,
- Skorodowała,
- Odbarwiła się
- Jest pomalowana, popisana itp.
Jeśli chodzi o zasady wymiany, są takie same jak w przypadku uszkodzonych banknotów. 100% wartości nominału otrzymamy wtedy, kiedy dostarczymy wszystkie części monety, jeśli jednak dostarczymy sam pierścień lub rdzeń – 50% wartości nominału.
Gdzie wymienić uszkodzony banknot?
Obowiązek wymiany uszkodzonego środka płatniczego ma
każda placówka banku w Polsce. Jest to wygodne, ponieważ nie musimy udawać się w żadne specjalne miejsce lub do placówki swojego banku.
Bank robi to na miejscu, nie pobierając przy tym żadnej prowizji. Jedynie o co zostaniesz poproszony to o wypełnienie wniosku i podpisanie się na nim. Przy odbiorze nowego banknotu warto zwrócić uwagę na to czy również nie jest on w jakiś sposób uszkodzony.
Bank może odmówić wymiany uszkodzonego banknotu w przypadku:
- Stan banknotu uniemożliwia potwierdzenie jego autentyczności
- Jeśli ze stanu banknotu wynika, że został on zabezpieczony przed kradzieżą, na przykład farbą.
W tych dwóch przypadkach wymienienie banknotu jest możliwe tylko w oddziałach NBP, które znajdują się w każdym mieście wojewódzkim, np. Katowice, Kraków.
Uszkodzony banknot a inna waluta
Uszkodzone funty, dolary czy inne waluty również możemy wymienić tylko w oddziałach NBP. Jednak do takiej wymiany potrzebujemy więcej niż 50% banknotu. Dla przykładu: nikt nie wymieni nam ¼ lub ½ z 20 GBP. Ciężko będzie też wymienić na polską walutę Amerykańskie dolary, które zostały wydrukowane przed 2002 rokiem. Dolary poniżej tego rocznika były masowo fałszowane przez co banki i instytucje operujące gotówką nie chcą ich akceptować.