Czym różni się osoba fizyczna od osoby prawnej?
Jakie różnice dzielą osoby fizyczne oraz osoby prawne? Te dwie formy prawne reguluje między innymi prawo cywilne. Jednak mają one różne uprawnienia w gospodarce. Rynek oddzielił te dwie formy i nadał im indywidualne prawa, obowiązki oraz zdolności. Dzięki temu prawo może być dostosowane bezpośrednio pod daną grupę. Formy prawne to oczywiście wszystkie podmioty gospodarcze jak spółki akcyjne, przedsiębiorstwa skarbu państwa czy spółdzielnie oraz wspólnoty. W przypadku osób fizycznych mowa tylko o faktycznie żyjących osobach na terytorium danego kraju. Zapraszamy do poznania różnic w dalszej części wpisu.
Osoba fizyczna w Polsce
Osoba fizyczna to każdy z nas. Prawo cywilne nie definiuje dokładnie tego terminu, a określa jedynie, że każdy człowiek od chwili narodzin ma zdolność prawną. Niezależnie od płci, koloru skóry czy stanu zdrowia fizycznego bądź też psychicznego. Oprócz praw, mamy również swoje zobowiązania, jak na przykład przymus nauki do ukończenia 18 roku życia. Dodatkowo osoba fizyczna posiada również zdolność do czynności karnych. Czyli najprościej mówiąc, ograniczona zdolność nabywana jest w wieku 13 lat, a pełna w wieku 18.
Osoba prawna w Polsce
Osobę prawną w Polsce definiuje kodeks cywilny. Jest to
trwałe zespolenie ludzi oraz środków materialnych w celach realizacji określonych działań. Jak wynika z definicji, osoba prawna nie jest to „człowiek”, a podmiot o osobowości prawnej.
Osoba prawna – przykłady
- Skarb Państwa,
- Banki,
- Spółki europejskie,
- Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- Spółki akcyjne,
- Kościoły,
- Partie polityczne,
- Fundacje,
- Spółdzielnie,
- Związki zawodowe,
- Instytucje kultury,
- Uczelnie wyższe.
Zdolności prawne
Zdolność prawna osoby fizycznej |
Zdolność prawna osoby prawnej |
Taka zdolność oznacza, zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Każdy człowiek od chwili narodzin, aż do śmierci jest uczestnikiem stosunków prawnych. |
Tutaj zdolność prawna, zaczyna się w momencie powstania osoby prawnej. Podstawą ich powstania są: umowy, statuty i akty. |
Zdolności do czynności prawnych
Zdolności do czynności prawnych osoby fizycznej |
Zdolności do czynności prawnych osoby prawnej |
Osoba fizyczna może swobodnie dysponować swoimi prawami oraz w swoim imieniu zaciągać zobowiązania. Taką zdolność dzielimy na trzy rodzaje:
1. Pełna zdolność, którą każdy z nas otrzymuje wraz z dniem rozpoczęcia pełnoletności,
2. Ograniczona zdolność, którą posiadamy po ukończeniu 13 roku życia,
3. Brak zdolności, którą posiadają osoby poniżej 13 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione. |
Osoba prawna również może swobodnie dysponować swoimi prawami oraz zaciągać w swoim imieniu zobowiązania. Jednak takie możliwości zyskuje w momencie wpisania się do właściwego rejestru. Do czasu, aż tego nie zrobi, w świetle prawa jest ona jednostką bez osobowości prawnej. Dodatkowo nie ma tu podziału na zdolność do czynności prawnych. Osoba prawna, dopóki figuruje w rejestrze, zawsze ma pełną zdolność do czynności prawnych. |
Osoba fizyczna a działalność gospodarcza
Osoba fizyczna może prowadzić własną działalność gospodarczą, na przykład w formie działalności jednoosobowej. Można wtedy uzyskać
status przedsiębiorcy. Warunkiem jego dostania jest bycie osobą fizyczną, która ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz musi założyć działalność we własnym imieniu. Dodatkowo firma musi być prowadzona przez nas w sposób zorganizowany, zarobkowy i ciągły. Ostatnim warunkiem jest wpis do CEIDG.
Osoba prywatna a prawna – podsumowanie
|
Osoba prywatna |
Osoba prawna |
Kim jest? |
Jest nią każdy człowiek od narodzin do śmierci. |
Są nimi na przykład banki, uczelnie wyższe, spółki europejskie i fundacje. |
Zdolność prawna |
Istnieje od momentu narodzin do śmierci. |
Istnieje od momentu powstania osoby. |
Zdolność do czynności prawnych |
Istnieje od chwili narodzin, w trzech rodzajach |
Istnieje od momentu powstania osoby i zapisania się we właściwym rejestrze. |
Kto ją reprezentuje? |
Reprezentuje sam siebie lub w przypadku niepełnej zdolności do czynności prawnych jest nim opiekun, rodzic lub kurator. |
Reprezentacja poprzez organy |